Albania

Legend to the map of multipart singing in Albania (*)

The spreading area of gjamë, a particular lament of men, in the Regions Malësi (Highland) and Dukagjin. It is originally executed in groups, with shouts instead of text. Waves of “sound carpets” built up from the "sighs" of every group member are to be heard during the performance.
At least since the beginning of the 1970ies (recordings in the Archive of the Instituti i Kulturës Popullore in Tiranë) gjamë is being performed also solo. It is known by Albanian men in Montenegro as well (see Ahmeti 1986).

The spreading area of two voices men songs accompanied with string instruments çifteli and sharki (about these instruments see Ahmedaja 2003a. Çiftelia (Çifteli). In Enzyklopädie des europäischen Ostens) in the Region Dibër. This style of singing is widespread among the Albanians in Macedonia as well. They perform these songs also without instrumental accompaniment or accompanied by flutes.

In Myzeqe and Toskëri women and men sing two and three voices songs in separate groups, both a cappella and with instrumental accompaniment. The relationship between the solo-voices leads to different types of songs. Very characteristic is the drone performed by several singers and hold through all the verse, usually on the vocal e. In the same manner sing the Albanians at the other side of the political border (see a. o. Sugarman 1997). Part of the repertoire are also dance songs.

In Labëri people sing two, three and four voices songs, with almost no differences between women and men singing. In some cases women sing one of the solo voices within a men group and vice versa. Instrumental accompaniment is very rare. The solo-voices do not lead the song alternately as it is often the case in Myzeqe and Toskëri. In the multipart songs of Labëri the first voice is always the leader. The characteristic of the second one is the repetition of short melodic formulas. The third voice performs sometimes "its" formulas, sometimes a trill. The drone is usually a syllabic one which represents an other difference in contrast to the multipart singing in the other regions.

Multipart singing in Çamëri has similarities with that of Toskëri, but it is not the same. Very significant is the instrumental accompaniment, widespread in North-Western Greece among Albanians, Greeks and Aromunians as well.

(*) Concerning multipart singing in the southern regions see also Kruta 1989: 5.

 

Selected bibliography on multipart singing among Albanians in the Balkans

Compiled by Ardian Ahmedaja: 2005

Audio recordings

Ahmedaja, Ardian and Ursula Reinhard. 2003. Dein Herz soll immer singen! Einblicke in die Volksmusiktraditionen Albaniens. Wien. CD encluded to the book with the same title.

Bariu, Laver. 1995. Songs from the City of Roses. GlobeStsyle CD ORBD 091.

Cellier, Marcel. 1995. L’Albanie mystérieuse. Disques Pierre Verany PV 750010.

Harding, M and L. McDowall, J. Wozencroft, S. Shituni. 1990. There where the avalance stops: Music from the Gjirokastra Folk Festival, Albania, 1988, Vol. 1. Touch T 33. 11.

Häupl, Benno and Paul Vernon. 1998. Albanian Village Music, Musika Fshatarake Shqiptare, Recorded in Tirana 1930. CD. LC 5390.

Islami, Ramiz K. 1992. Grupi Sazet e Ohrit, Ramiz K. Islami RKI 225.

Kruta, Beniamin. 1982. Albania I. Canti i danze tradizinali: Polifonia vocale e musica strumentale. I Suoni/Fonit Cetra/SU 5009.

Kruta, Beniamin. No year. Polifonia e omofonia albanese e della diaspora (Albanesi d’italia e di Grecia). CD included to the work “Ori e costumi degli albanesi” by Italo Elmo and Evis Kruta. Edizioni “Il Coscile”, 80712 Castrovillari, Italy.

Leibman, Robert Henry. 1974. Traditional Tosk (South Albanian) songs and dances from the Lake Prespa area. Selo LP – 2. Avaliabel from Festival Records, 2773 W. Pico Blvd., Los Angeles, CA 90006.

Lela, Remzi. 1992. Famille Lela de Përmet: Polyphonies vocales et instrumentales d’Albanie. Label Bleu LBLC 2503/Harmonia Mundi HM 83.

Lloyd, Albert. No year. Folk music of Albania. LP 12 T 154.

Lortat - Jacob, Bernard and Beniamin Kruta. 1988. Albania: Vocal and instrumental polyphony. Chant du Monde LDX 274 897.

Reinhard, Ursula; Reuer, Bruno B. 1999. Anthology of World Music. Music from Albania. Rounder CD 5151.

Tabouris, Petros. No year. Albania, Central Balkans 1920 – 1940. In Music of the Balkans. Vol. 1. Greece, FM Records 706.

Vuylsteke, Herman C. and Kaim Murtishi. 1981. Yougoslavie 2 (Macédoine: Polyphonie tosques): Sous les peupliers de Bilisht. Ocora 558 572.

Video recordings

Brandl, Rudolf. M. 2000. Albanische Stadthochzeit (bei der Sippe der Braut) in Korçë 1989. Musik aus Südalbanien – Orbis Musicarum 48. RMR Video, Edition RE.

Brandl, Rudolf. M. 2000. Polyphone Singstile (Schwebungsdiaphonie) aus Albanien 1989. Traditionelle Musik aus Albanien – Orbis Musicarum 49. RMR Video, Edition RE.

Traerup, Birthe. 1995. Auf der Spur der albanischen Volksmusik. Die Geschichte einer Expedition nach Kosovo und Makedonien 1959. Traerup Video ISBN 87 - 90537 - 03 - 3, Musikvidenskabeligt Institut Københavns Universitet.

Volumes of Musical Transcriptions

Ahmedaja, Ardian. 1999: Zur Melodik der albanischen Volkslieder. Eine Typologie der gegischen Lieder. Ph. D. Dissertation, University of Vienna, II. Volume. Wien.

Antoni, Lorenc. 1964. Folklori muzikuer shqiptar III. Prishtinë.

Antoni, Lorenc. 1972. Folklori muzikuer shqiptar V. Prishtinë.

Antoni, Lorenc. 1974. Folklori muzikuer shqiptar VI. Prishtinë.

Antoni, Lorenc. 1977. Folklori muzikuer shqiptar VII. Prishtinë.

Dheri, Eftim and Mexhit Daiu, Qemal Haxhihasani. 1964. Këngë popullore. Tiranë.

Dheri, Eftim and Mexhit Daiu, Arsen Mustaqi. 1965. Këngë popullore dashurie. Tiranë.

Dheri, Eftim and Mexhit Daiu, Arsen Mustaqi. 1966. 250 këngë popullore dasme. Tiranë.

Dheri, Eftim and Mexhit Daiu, Arsen Mustaqi. 1966. Këngë për Partinë. Tiranë.

Këngë popullore polifonike të folklorit të ri dhe traditional. 1978. Tiranë.

Kruta, Beniamin. 1974. Këngë nga Folklori i Ri. Tiranë.

Kruta, Beniamin; Shituni Spiro. 1986. Enver Hoxha tungjatjeta. Tiranë.

Mustaqi, Arsen and Beniamin Kruta, Eftim Kruta, Mexhit Daiu. 1968. Këngë popullore historike. Tiranë.

Sako, Zihni and Beniamin Kruta, Mexhid Daiu. 1969/1970. Këngë nga Folklori i Ri. Tiranë.

Shituni, Spiro and Agron Xhagolli. 1986. Këngë polifonike labe. Tiranë.

Shituni, Spiro and Ferial Daja, Natasha Pano. 1986. Këngë e Melodi nga Festivalet Folklorike. Tiranë.

Valle të kënduara folklorike.1987. Tiranë.

Xhagolli, Agron. 1983. Truall me Këngë. Tekste këngësh të Festivalit Folklorik Kombëtar të Gjirokastrës 1983. Tiranë.

Xhagolli, Agron. 1988. Festivali Folklorik Kombëtar Gjirokastër 1988. Tekste këngësh të Festivalit Folklorik Kombëtar të Gjirokastrës 1988. Tiranë.

Texts

(Articles and books preceded by a * also include musical transcriptions.)

Ahmedaja, Ardian. 1999*. Zur Melodik der albanischen Volkslieder. Eine Typologie der gegischen Lieder. Ph. D. Dissertation, University of Vienna, I. Volume. Wien.

Ahmedaja, Ardian. In press*. Der Stilwandel bei Gjamë, einer Totenklage der albanischen Männer. Presented at the 18th meeting of the ICTM Study Group on Historical Sources of Traditional Music, 17 - 23 May 2000, Innsbruck.

Ahmedaja, Ardian. In press*. Këngët popullore shqiptare dhe i kënduari bizantin. Presented at the International Symposium „2000 Years Christian Art and Culture in Albania“, November 2000, Tiranë.

Ahmedaja, Ardian. 2001*. Music and Identity of the Arbëreshë in Southern Italy. In: Music and Minorities. Proceedings of the 1^st international meeting of the ICTM Study Group Music and Minorities, Ljubljana, Slovenia, June 25–30, 2000. Svanibor Pettan, Adelaida Reyes, Maša Komavec, eds. Ljubljana. 265-276.

Ahmedaja, Ardian. In press*. Zur Aufführungspraxis südalbanischer mehrstimmiger Volkslieder mit Ensemblebegleitung in historischen Tonaufnahmen. Presented at the 14^th meeting of the ICTM Study Group on Historical Sources, 18 - 22 September 2002, Münster.

Ahmedaja, Ardian. In Press. Vergleichende Untersuchungen zu mehrstimmigen Liedern mit Ensemblebegleitung in Südalbanien und im Nordwesten Griechenlands. Presented at the Conference „Musikethnologie und Volksmusikforschung in Österreich: Das ‚Fremde’ und das ‚Eigene’?“, 4 - 7 November 2003, Schloss Seggau.

Ahmedaja, Ardian and Ursula Reinhard. 2003*. Dein Herz soll immer singen! Einblicke in die Volksmusiktraditionen Albaniens. Wien. (with CD)

Antoni, Lorenc. 1974*. Trajtat polifonike të muzikës popullore vokale të gegëve në Jugosllavi. In Gjurmime Albanologjike. Folklor dhe etnologji 1972, No. 2:117–130.

Ahmeti, Ali. 1986. Vajtimet dhe gjëmat shqiptare të Plavës dhe Gucisë. Titograd.

Antoni, Lorenc. 1974*. Elemente polifonike në muzikën popullore të Opojës. In Gjurmime Albanologjike. Folklor dhe etnologji 1972, No. 2:131-134.

Elschekova, Alisa. 1981*. Vergleichende typologische Analysen der vokalen Mehrstimmigkeit in den Karpaten und auf dem Balkan. c) Südalbanien. In Stratigraphische Probleme der Volksmusik in den Karpaten und auf dem Balkan, Alisa Elschekova, ed. Bratislava. 216–227.

Filja, Hysen. 1967*. Këngët polifonike kundër Tanzimatit. In Nëntori 1967, No. 9:150–191.

Filja, Hysen. 1977*. Evolucioni i këngës polifonike labe. In Nëntori 1977, No. 11:188-199.

Filja, Hysen. 1978*. Tipare të reja të këngës polifonike labe. In Studime Filologjike 1978, No. 1:97–131.

Filja, Hysen. 1980*. Ekzekutimi si krijim në artin popullor. In Probleme të zhvillimit të folklorit bashkëkohor. Simpozium: Festivali Folklorik Kombëtar 1978 dhe problemet aktuale të shkencave etnografiko-folkloristike, 28-29 Qershor 1979. Tiranë. 157-164.

Hoerburger, Felix. 1959*. Mehrstimmigkeitsformen auf dem Balkan. In Musica 1959, No. 13:196-198.

Kruta, Beniamin. 1968*. Vështrim rreth këngës popullore polifonike të burrave në krahinën e Myzeqesë. In Studime Filologjike 1968, No. 3:161-206.

Kruta, Beniamin. 1973*. Polifonia e Skraparit dhe disa çështje tipologjike të saj. In Studime Filologjike 1973, No. 2:209-237.

Kruta, Beniamin. 1973*. Polifonia e Skraparit dhe disa çështje tipologjike të saj. Polifonia e burrave. In Studime Filologjike 1973, No. 4:131-153.

Kruta, Beniamin. 1980*. Polifonia çame dhe disa çështje të etnogjenezës. In Probleme të zhvillimit të folklorit bashkëkohor. Simposiumi: Festivali Folklorik Kombëtar 1978 dhe problemet aktuale të shkencave etnografiko-folkloristike, 28-29 Qershor 1979. Tiranë. 89-100.

Kruta, Beniamin. 1980. Vështrim i përgjithshëm i polifonisë shqiptare dhe disa çështje të gjenesës së saj. In Kultura Popullore 1980, No. 1:45-63.

Kruta, Beniamin. 1982. Polifonia - trashëgim i lashtë kulturor i popullit shqiptar. In Kultura Popullore 1982, No. 2:43-49.

Kruta, Beniamin. 1983*. Polifonia dyzërëshe e Toskërisë. In Kultura Popullore 1983, No. 1:33-58.

Kruta, Beniamin. 1985*. Vështrim rreth metroritmikës në muzikën popullore shqiptare. In Kultura Popullore 1985, No. 2:3-26.

Kruta, Beniamin. 1987*. Vështrim tipologjik i polifonisë labe. In Kultura Popullore 1987, No. 1:56-76.

Kruta, Beniamin. 1989*. Polifonia dyzërëshe e Shqipërisë jugore. Tiranë.

Kruta, Beniamin. 1990*. Vendi i polifonisë shqiptare në polifoninë ballkanike. In Kultura Popullore 1990, No. 1:11-34.

Kruta, Beniamin. 1991*. Burdoni - isua në polifoninë shqiptare dhe disa çështje të etnogjenesës. In Kultura Popullore 1991, No. 1:51-72.

Loli, Kosta. 1980. Orkestrinat popullore të Jugut në Festivalin Folklorik Kombëtar 1978. In Probleme të zhvillimit të folklorit bashkëkohor. Simpozium: Festivali Folklorik Kombëtar 1978 dhe problemet aktuale të shkencave etnografiko-folkloristike, 28-29 Qershor 1979. Tiranë. 137 – 141.

Munishi, Rexhep. 1978*. Të kënduarit dyzërësh në disa fshatra të rrethit të Kaçanikut. In Gjurmime albanologjike. Folklor dhe Etnologji 1977, No. 7:115-136.

Shituni, Spiro. 1980*. Elemente novatorizmi në polifoninë labe. In Probleme të zhvillimit të folklorit bashkëkohor. Simpozium: Festivali Folklorik Kombëtar 1978 dhe problemet aktuale të shkencave etnografiko-folkloristike, 28-29 Qershor 1979. , Tiranë. 101–117.

Shituni, Spiro. 1982*. Vëzhgime etnomuzikore rreth vajtimit lab. In Kultura Popullore 1982, No. 2:139–151.

Shituni, Spiro. 1984. Kënga polifonike e Gjirokastrës. In Nëntori 1984, No. 9:33-41.

Shituni, Spiro. 1989*. Polifonia labe. Tiranë.

Shupo, Sokol. 1997*. Folklori muzikor shqiptar. Tiranë.

Shupo, Sokol. No year*. Folklori muzikor shqiptar II. Melodika pentatonike - kapërcimet. Tiranë.

Sokoli, Ramadan. 1965*. Folklori muzikor shqiptar. Morfologjia. Tiranë.

Stockmann, Doris. 1963*. Zur Vokalmusik der Südalbanischen Çamen. In JIFMC, Vol.XV:38-44.

Stockmann, Doris. 1966*. Totenklagen der südalbanischen Çamen. In Rad XI Kongresa Folklorista Jugoslavije, 433 - 441.

Stockmann, Doris; Stockmann, Erich. 1964*. Die Vokale Bordun-Mehrstimmigkeit in Südalbanien. In Les Colloques de Wégimont, IV 1958 - 1960, Ethnomusicologie III:85 - 135, Paris.

Stockmann, Doris and Wilfried Fiedler, Erich Stockmann. 1965*. Albanische Volksmusik, Band I, Gesänge der Çamen. Veröffentlichungen dese Instituts für deutsche Volkskunde, Band 36. Berlin.

Stockmann, Erich. 1957*. Kaukasische und albanische Mehrstimmigkeit. In Bericht über den internationalen musikwissenschaftlichen Kongress Hamburg 1956. Kassel and Basel. 229–231.

Sugerman, Jane C. 1988. Making muabet: The social basis of singing among Presap Albanian men. In Selected Reports in Ethnomusicology 7:1 - 42.

Sugerman, Jane C. 1989. The nightingale and the partridge: Singing and gender among Prespa Albanians. In Ethnomusicology 33:191 - 215.

Sugarman, Jane C. 1997*. Engendering Song. Singing and Subjectivity at Prespa Albanian Weddings. The University of Chicago Press, Chicago.

Tole, Vaso. 1999*. Folklori muzikor shqiptar I. Polifonia shqiptare. Tiranë.

Tole, Vaso. 2000*. Folklori muzikor shqiptar II. Strukturë dhe analizë. Tiranë.